Berkitme Levhalı ve Kaynaklı Kolon - Kiriş Birleşimlerinin Deneysel Olarak Yapısal Davranışının İncelenmesi

Türkiye’de çelik yapıların boyutlandırılmasında yararlanılan şartnameler arasında TS 648 ve EC 3 önemli alternatifler olarak yer almaktadır. Eurocode bu alternatiflerden biri olup, Avrupa Ekonomik Topluluğunun kurulması sonucunda ortaya çıkmıştır. Avrupa ülkelerinde ortak kullanıma uygun olarak hazırlanmış olmasına rağmen hala yararlanılabilecek başka şartnameler de mevcuttur. Bu araştırmada, EC 3: (Design Of Steel Structures Part 1.1) Genel Kurallar Ve Yapım İçin Kurallar ve TS 648: Çelik Yapıların Hesap Ve Yapım Kuralları normu incelenmiştir. Kaynaklı birleşimlerin hesabında çoğunlukla kullanılan bağlantı tipleri belirlenerek kolon ve kiriş birleşimlerinde göreceli dönmeyi azaltmak için kullanılan bağlantılar seçilmiştir. Seçilen bu bağlantılar sürekli çerçeve yapılarında kullanılan basit modellerdir. Aslında kaynaklı birleşimler kolon - kiriş düğüm noktaları için ideal rijit davranışa çok yakındır. Kolon gövdesine çift levhaları ve çapraz elemanlar konularak süreklilik sağlanmıştır. Bu çalışmada kolon - kiriş birleşimleri kaynaklı durumları için yukarıda bahsedilen iki şartnameye göre analiz edilerek karşılaştırılmıştır. Yapılan çalışmalarda, kolon gövdesinde yapılan çeşitli berkitme tipleri sayesinde ne kadar dayanım kazanılacağı incelenmiş olmaktadır. Bu deney çalışmada, berkitme levhalı ve kaynaklı kolon kiriş birleşimlerinin, günümüzde kullanılan hesap yöntemlerine göre analiz edilmesiyle elde edilen sonuçların, gerçeğe en yakın değerler olan deneysel çalışma sonuçlarına göre karşılaştırması amaçlanmaktadır. Deneysel sonuçlar olarak elde edilen bu değerler, sistemin güvenle taşıyabileceği en büyük gerilmeleri ve hesaplanan değerlere yakınlığı gösterilmiş olacaktır. Deney sonuçlarının ayrıntılı analizini sağlayabilmek amacıyla kaynaklı kolon-kiriş birleşimleri çeşitlendirmeye çalışılmaktadır. Bu nedenle birleşim bölgelerindeki berkitme levhalarının yerleşimleri değiştirilerek bu durum sağlanmaktadır. Farklı kolon - kiriş birleşim çeşitlerini elde edebilmek için, kolon gövdesindeki çeşitli berkitme türleri incelenmektedir. Bu berkitme türleri belirlenirken projecilerin sıklıkla kullandıkları berkitme sistemlerinin seçilmesine özen gösterilmektedir. Seçilen berkitme türleri Şekil 1‘ de gösterildiği gibi uygulanmaktadır.